Hen phế quản là bệnh mạn tính cần điều trị lâu dài, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ, phụ huynh và bản thân trẻ. Tuy nhiên, không ít phụ huynh gặp khó khăn trong việc giúp trẻ hợp tác dùng thuốc, tuân thủ chế độ điều trị hay hiểu được lý do cần kiểm soát hen dù trẻ đã cảm thấy khỏe. Việc giáo dục sức khỏe và xây dựng thói quen đúng ngay từ nhỏ là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị và phòng ngừa cơn hen tái phát.
Việc giáo dục sức khỏe và xây dựng thói quen đúng ngay từ nhỏ là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị và phòng ngừa cơn hen tái phát (Ảnh minh họa)
Trẻ em, đặc biệt từ 3–4 tuổi trở lên, có khả năng nhận thức và học hỏi nhanh chóng. Việc giải thích cho trẻ hiểu bản chất bệnh hen, lý do cần dùng thuốc hằng ngày, vai trò của thuốc xịt kiểm soát và thuốc cắt cơn… sẽ giúp trẻ:
- Giảm lo lắng và hợp tác hơn khi gặp triệu chứng
- Tự chủ hơn trong việc nhắc phụ huynh sử dụng thuốc đúng giờ
- Hạn chế chống đối khi phải kiêng cữ hoặc tránh các yếu tố nguy cơ
Đây cũng là bước quan trọng giúp trẻ dần chuyển sang quản lý hen chủ động khi lớn lên.
Trẻ nhỏ (2–5 tuổi): dùng từ ngữ đơn giản, ví dụ “ống thở” thay cho “ống hít định liều”, hoặc giải thích rằng thuốc giúp phổi “mở ra để thở dễ hơn”.
Trẻ lớn (6 tuổi trở lên): có thể dùng tranh minh họa, mô hình phổi hoặc video hoạt hình giải thích hen là gì, vì sao cần dùng thuốc mỗi ngày.
Quan trọng là giải thích nhẹ nhàng, không đe dọa, không tạo cảm giác “bệnh tật” hay khác biệt quá mức.
Cho trẻ tự lựa chọn khẩu trang, hoặc trang trí bình xịt bằng hình ảnh yêu thích
Hướng dẫn trẻ nhận biết các triệu chứng như ho, thở rít, mệt khi vận động để báo cho người lớn
Khen ngợi và động viên khi trẻ hợp tác tốt
Dùng thuốc vào giờ cố định mỗi ngày (sáng sau ăn sáng, tối trước khi đánh răng)
Tạo “bảng theo dõi” dán tại nơi trẻ dễ nhìn thấy, mỗi lần dùng thuốc đúng thì được dán sticker
Đọc truyện hoặc kể chuyện lồng ghép về nhân vật bị hen biết chăm sóc bản thân
Không trách phạt trẻ nếu quên dùng thuốc, mà cùng trẻ tìm giải pháp nhắc nhở
Cho trẻ tham gia các hoạt động thể thao phù hợp, giúp trẻ cảm thấy không bị “bị bệnh” mà vẫn sống bình thường
Tránh làm trẻ sợ hãi khi ho hoặc thở rít, thay vào đó hướng dẫn cách xử lý và luôn để sẵn thuốc cắt cơn
- Trẻ ho nhiều về đêm, thở rít khi chạy nhảy, than mệt hay ôm ngực
- Trẻ tự mô tả cảm giác “khó thở như không đủ gió” hoặc “cổ bị bóp chặt”
Hãy dạy trẻ rằng khi có các dấu hiệu này, cần báo ngay cho người lớn và dùng thuốc cắt cơn nếu đã được hướng dẫn.
Không chơi ở nơi có bụi, lông thú, khói, phấn hoa
Luôn mang khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt khi thời tiết lạnh hoặc ô nhiễm
Thông báo tình trạng hen cho giáo viên chủ nhiệm, cung cấp hướng dẫn xử trí khi trẻ lên cơn hen ở trường
Dạy trẻ mang thuốc cắt cơn theo người khi đi học, dã ngoại, tham gia hoạt động ngoại khóa
Tái khám đúng hẹn, để bác sĩ điều chỉnh thuốc kịp thời và theo dõi mức độ kiểm soát hen
Ép buộc trẻ dùng thuốc mà không giải thích
Dọa nạt hoặc làm trẻ sợ hãi khi quên thuốc
Che giấu tình trạng bệnh khiến trẻ không hiểu rõ, dễ chủ quan hoặc mặc cảm
Bỏ qua vai trò của giáo dục sức khỏe cho trẻ trong điều trị hen
Để kiểm soát hen hiệu quả, trẻ không chỉ cần được điều trị đúng thuốc, mà còn cần được giáo dục y tế phù hợp lứa tuổi để hiểu và hợp tác trong chăm sóc bản thân. Khi trẻ chủ động, hợp tác và hiểu đúng về bệnh, việc phòng ngừa cơn hen cấp và kiểm soát hen mạn sẽ hiệu quả hơn, giúp trẻ phát triển toàn diện cả thể chất lẫn tâm lý như các bạn đồng trang lứa.
Để lại SỐ ĐIỆN THOẠI , chúng tôi sẽ gọi điện tư vấn riêng cho bạn
Trang cộng đồng cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm điều trị các bệnh lý hô hấp. Các thông tin trên website dùng dể tham khảo, khi áp dụng nên hỏi ý bác sĩ chuyên khoa. Chúng tôi không chịu bất cứ trách nhiệm nào do tự ý sử dụng các thông tin trên website gây ra.
Bản quyền © 2018 thuộc benhhen.vn
