Khi cha mẹ ly hôn, việc chăm sóc và quản lý bệnh mạn tính ở trẻ - đặc biệt là hen phế quản - trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Trong nhiều trường hợp, ông bà là người trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc cháu, nhưng lại thiếu kiến thức chuyên môn, không được hướng dẫn đầy đủ, hoặc gặp rào cản về kỹ thuật, tâm lý khi xử lý các tình huống liên quan đến bệnh hen.
Vậy trong hoàn cảnh đặc biệt này, cần làm gì để đảm bảo trẻ bị hen được kiểm soát bệnh tốt nhất?

1. Những khó khăn khi ông bà chăm trẻ bị hen
Thiếu kiến thức cập nhật về hen
Nhiều ông bà vẫn giữ quan điểm cũ, cho rằng hen là bệnh cấp tính, chỉ cần dùng thuốc khi lên cơn.
Khó phân biệt thuốc kiểm soát (dùng hàng ngày) và thuốc cắt cơn (dùng khi khó thở), dễ gây lạm dụng hoặc quên liều.
Không thành thạo kỹ thuật dùng thuốc
Các thiết bị xịt định liều (MDI), buồng đệm, máy khí dung... đòi hỏi kỹ năng sử dụng đúng, trong khi nhiều ông bà lớn tuổi chưa từng được huấn luyện.
Giao tiếp với thầy thuốc bị hạn chế
Ông bà thường ít sử dụng điện thoại thông minh, ít theo dõi lịch hẹn hoặc nhật ký triệu chứng, dẫn đến khó duy trì theo dõi định kỳ.
Không chủ động trao đổi với bác sĩ khi có thay đổi triệu chứng hoặc khi trẻ không đáp ứng điều trị.
Trẻ thiếu sự phối hợp
Trẻ có thể giấu bệnh, không chịu uống thuốc đều đặn, hoặc không được hỗ trợ tâm lý khi sống xa cha mẹ, khiến việc kiểm soát bệnh thêm khó khăn.
2. Giải pháp để quản lý hen hiệu quả trong hoàn cảnh đặc biệt
Tăng cường vai trò của bác sĩ điều trị
Cung cấp tài liệu hướng dẫn đơn giản, rõ ràng, có hình ảnh minh họa cho người lớn tuổi dễ hiểu.
Hướng dẫn trực tiếp cách sử dụng thuốc xịt, buồng đệm trong các buổi khám.
Khuyến khích bác sĩ thiết lập kế hoạch hành động cho cơn hen, ghi rõ: khi nào dùng thuốc gì, liều bao nhiêu, thời điểm nào cần đưa trẻ đến viện.
Vai trò của cha mẹ sau ly hôn
Dù không trực tiếp chăm sóc, cha mẹ cần chủ động duy trì liên lạc với ông bà và bác sĩ điều trị.
Có thể lập nhóm chat (Zalo, Messenger…) để nhắc lịch dùng thuốc, tái khám, theo dõi triệu chứng.
Cha mẹ nên tham gia mỗi khi có khám bệnh định kỳ, để hỗ trợ ông bà tiếp nhận thông tin và ra quyết định phù hợp.
Tăng tính chủ động cho trẻ
Hướng dẫn trẻ hiểu bản thân mắc hen là gì, cần dùng thuốc đều đặn và cách nhận biết dấu hiệu cảnh báo.
Trẻ từ 6 tuổi trở lên có thể tự dùng thuốc xịt khi được huấn luyện đúng cách, giúp giảm gánh nặng cho người chăm sóc.
Vai trò của cộng đồng
Trường học, giáo viên cần được thông báo rõ tình trạng bệnh để hỗ trợ trẻ trong học tập và khi lên cơn hen.
Nếu có nhân viên y tế học đường, nên liên hệ để phối hợp theo dõi sát và xử trí khi cần.
3. Gợi ý mẫu quản lý hen dành cho ông bà
Nội dung |
Gợi ý thực hiện |
Dùng thuốc kiểm soát |
Xịt sáng – tối mỗi ngày theo chỉ định |
Mang thuốc cắt cơn bên người trẻ |
Luôn để trong balo đi học |
Nhận biết triệu chứng cảnh báo |
Ho về đêm, thở rít, mệt khi gắng sức |
Khi lên cơn hen nhẹ |
Dùng thuốc xịt cắt cơn ngay |
Khi hen nặng (khó thở, tím môi) |
Đưa đi viện ngay lập tức |
Lưu nhật ký triệu chứng |
Có thể dùng sổ tay hoặc dán trên tủ lạnh |
Kết luận
Khi trẻ bị hen sống cùng ông bà trong bối cảnh cha mẹ ly hôn, việc quản lý bệnh không chỉ là điều trị bằng thuốc, mà còn là sự phối hợp nhịp nhàng giữa gia đình, nhà trường và bác sĩ điều trị. Với sự hỗ trợ phù hợp, ông bà hoàn toàn có thể trở thành người đồng hành hiệu quả, giúp trẻ kiểm soát hen tốt và phát triển bình thường như bao bạn bè cùng trang lứa.
Để lại SỐ ĐIỆN THOẠI , chúng tôi sẽ gọi điện tư vấn riêng cho bạn