Trong điều trị hen phế quản, đặc biệt là ở trẻ em, việc lựa chọn thuốc phù hợp không chỉ dựa vào mức độ kiểm soát bệnh mà còn phải cân nhắc đến tính an toàn, hiệu quả lâu dài và khả năng tuân thủ của trẻ. Thuốc kháng leukotriene, với đại diện phổ biến là montelukast và zafirlukast, được xem là một trong những lựa chọn điều trị hỗ trợ trong một số nhóm trẻ bị hen phế quản.
Vậy nhóm thuốc này có thực sự phù hợp cho trẻ em? Khi nào nên sử dụng? Những lưu ý nào cần được phụ huynh nắm rõ?
Leukotriene là các chất trung gian hóa học gây co thắt phế quản, tăng tiết nhầy và viêm đường thở – những yếu tố góp phần vào cơ chế bệnh sinh của hen.
Thuốc kháng leukotriene là nhóm thuốc chống viêm không phải corticoid, hoạt động bằng cách ức chế tác động của leukotriene lên đường thở, giúp:
- Giảm co thắt phế quản
- Giảm viêm nhẹ đến trung bình
- Hạn chế phản ứng quá mẫn với dị nguyên, đặc biệt trong hen có yếu tố dị ứng
Hai hoạt chất chính:
- Montelukast (Singulair®)
- Zafirlukast (Accolate®)
- Dùng trong hen có yếu tố dị ứng hoặc hen do gắng sức
- Có thể dùng đơn trị trong hen nhẹ không kiểm soát bằng thuốc cắt cơn, khi ICS chưa cần thiết
- Hoặc phối hợp với ICS khi cần tăng cường kiểm soát mà không muốn tăng liều ICS
Một số trẻ bị khò khè về đêm hoặc ho khi ngủ có đáp ứng tốt với montelukast
Khác với thuốc hít, montelukast có dạng viên nhai, cốm tan, giúp dễ sử dụng cho trẻ nhỏ
Thuận tiện cho những trẻ chưa phối hợp tốt với dụng cụ hít
Trẻ có hen nhẹ từng cơn, có yếu tố dị ứng rõ rệt
Trẻ có viêm mũi dị ứng đi kèm, hen do lạnh hoặc gắng sức
Trẻ có vấn đề về tuân thủ kỹ thuật hít thuốc
Trẻ sợ hít thuốc hoặc không dung nạp ICS
Tuy nhiên, hiệu quả kiểm soát viêm của kháng leukotriene thường yếu hơn corticoid dạng hít, do đó không nên thay thế ICS bằng montelukast nếu không có chỉ định rõ ràng.
Dù được đánh giá là tương đối an toàn, montelukast và zafirlukast có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn, đặc biệt cần lưu ý ở trẻ em:
Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy
Nhức đầu, mệt mỏi
Mất ngủ, mộng mị, thay đổi hành vi
Trầm cảm, lo âu, kích động (hiếm gặp nhưng có báo cáo ở trẻ dùng montelukast)
Cần theo dõi sát hành vi và tâm trạng của trẻ trong giai đoạn đầu dùng thuốc, đặc biệt nếu có tiền sử rối loạn cảm xúc.
Chỉ sử dụng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa
Không dùng thay thế ICS trong hen trung bình – nặng
Uống vào buổi tối (đối với montelukast) để tối ưu hiệu quả
Theo dõi đáp ứng sau 4–6 tuần, nếu không cải thiện thì cần đánh giá lại chỉ định
Thuốc kháng leukotriene (đặc biệt là montelukast) là một lựa chọn bổ sung hữu ích trong quản lý hen phế quản ở trẻ em, nhất là những trường hợp nhẹ, có yếu tố dị ứng hoặc khó sử dụng thuốc hít. Tuy nhiên, hiệu quả chống viêm không thể thay thế ICS trong các trường hợp hen trung bình – nặng, và cần đặc biệt lưu ý đến tác dụng phụ về hành vi, tâm thần trong quá trình sử dụng.
Việc sử dụng thuốc này nên được cá nhân hóa, cân nhắc dựa trên đánh giá lâm sàng, mức độ kiểm soát hen và khả năng tuân thủ điều trị của trẻ.
Để lại SỐ ĐIỆN THOẠI , chúng tôi sẽ gọi điện tư vấn riêng cho bạn
Trang cộng đồng cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm điều trị các bệnh lý hô hấp. Các thông tin trên website dùng dể tham khảo, khi áp dụng nên hỏi ý bác sĩ chuyên khoa. Chúng tôi không chịu bất cứ trách nhiệm nào do tự ý sử dụng các thông tin trên website gây ra.
Bản quyền © 2018 thuộc benhhen.vn
