Hậu nhiễm virus ở trẻ em là gì? Theo dõi và phòng ngừa

Thời gian gần đây, hậu COVID-19 là vấn đề được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là ở trẻ. Trẻ chưa tự theo dõi được sức khỏe của bản thân, nếu cha mẹ không chú ý, trẻ bị hậu Covid-19 có thể gặp biến chứng về đường hô hấp, tim mạch… gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của trẻ về lâu về dài.

Cảnh báo nguy cơ hậu Covid-19 ở trẻ

Cùng với sự tăng lên về số ca mắc COVID-19 ở trẻ thì hậu Covid-19 tại thời điểm hiện nay đang được quan tâm hơn bao giờ hết.

Tính từ khi dịch COVID-19 bùng phát đến nay, tỷ lệ mắc COVID-19 của trẻ dưới 18 tuổi ở nước ta là 19,2%, tương đương khoảng hơn 490.000 trẻ.

Theo các thống kê cho thấy, trong gần nửa triệu trẻ mắc COVID-19 này có 4,8% trẻ từ 13-17 tuổi; 8% trẻ 6-12 tuổi; 2,8% trẻ từ 3-5 tuổi và 3,6% trẻ từ 0-2 tuổi.

Đặc điểm chung khi trẻ mắc Covid-19 là trẻ đều có các triệu chứng nhẹ và phục hồi nhanh hơn người lớn. Nhưng điều này không có nghĩa hệ quả để lại cho trẻ là thấp.

Ghi nhận tại các bệnh viện nhi, một số ít trẻ vẫn bị tình trạng hậu COVID-19 từ nhẹ đến nặng, nhất là Hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C).

Hậu COVID-19 là gì?

Theo PGS.TS Trần Minh Điển - Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương thì WHO định nghĩa hậu Covid-19 như sau: “Hậu COVID-19 là những dấu hiệu như triệu chứng của người nhiễm COVID-19 có thể kéo dài hoặc xuất hiện những triệu chứng mới”.

Nguyên nhân của tình trạng hậu Covid-19 có thể liên quan đến virus, độc tố của virus cũng như tình trạng virus còn tồn tại ở trong cơ thể. Ngoài ra còn do chu trình hóa học bị ảnh hưởng, do biểu hiện của vấn đề đáp ứng miễn dịch…

Dấu hiệu hậu COVID-19 ở trẻ từng mắc COVID-19 hoặc tiếp xúc với người mắc COVID-19, sống trong vùng dịch phổ biến như sau:

- Sốt nhẹ, khó thở, ho kéo dài;

- Trẻ bị mệt mỏi, đau cơ, tim đập nhanh, nổi ban đỏ hoặc xung huyết giác mạc. Trẻ bị ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng tập trung tư tưởng và rối loại giấc ngủ.

- Trẻ bị rối loạn tiêu hóa: nôn, đau bụng, tiêu chảy; có thể gặp dấu hiệu sốc, rối loạn đông máu, tổn thương thận cấp…

Hậu Covid-19 ở trẻ không được thăm khám có sớm có thể gây nguy hiểm (Ảnh minh họa)

Nếu hậu Covid- 10 ở trẻ được chẩn đoán sớm, phát hiện sớm và điều trị đúng, kịp thời thì diễn tiến thường thuận lợi, trẻ phục hồi tốt. Ngược lại, nếu bố mẹ không chú ý, cho trẻ đi thăm khám sớm khi có các triệu chứng ban đầu thì sẽ rất nguy hiểm.

Hội chứng viêm đa hệ thống (MIS-C) hậu COVID-19

Đây là 1 hội chứng mắc phải sau nhiễm COVID-19. Hội chứng viêm đa hệ thống ở trẻ em (MIS-C) là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng các bộ phận cơ thể khác nhau có thể bị viêm, bao gồm tim, phổi, thận, não, da, mắt hoặc các cơ quan tiêu hóa.

Đây là tình trạng nghiêm trọng nên hầu hết trẻ em mắc bệnh MIS-C cần được điều trị trong bệnh viện. Một số sẽ cần được điều trị trong phòng chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ em (ICU).

Cũng như các triệu chứng hậu Covid-19 khác, Hội chứng viêm đa hệ thống MIS-C có dấu hiệu cảnh báo ở trẻ. Vậy nên việc quan trọng nhất và cần thiết nhất cha mẹ có thể làm là theo dõi sức khỏe của con, hàng ngày.

Khi nào cha mẹ cần đưa trẻ đi khám hậu COVID-19?

Các bác sĩ khuyến cáo, với trẻ đã từng mắc COVID-19 hoặc nghi ngờ (có nhiều trẻ mắc COVID-19 nhưng không được phát hiện), các gia đình không được chủ quan, sau khi trẻ âm tính 2- 6 tuần nếu có BIỂU HIỆN HẬU COVID-19 cần cho trẻ đi khám điều trị sớm.

“Các cháu xuất hiện những tình trạng như đỏ da, khó thở, mệt mỏi thì phải đưa con đi khám xem có mắc hội chứng viêm đa hệ thống hay không", PGS.TS Bác sĩ Trần Minh Điển, Giám đốc Bệnh viện Nhi trung ương nhấn mạnh.

Hội chứng MIS-C hậu COVID-19 có thể làm trẻ sốt cao liên tục, phát ban, rối loạn tiêu hóa, nếu nặng hơn có thể gặp các biến chứng nguy hiểm…

Tóm lại, với những trẻ có tiền sử đã mắc COVID-19 hoặc tiếp xúc với người mắc COVID-19, sống trong vùng dịch, khi có các triệu chứng dưới đây là có biểu hiện mắc hậu COVID-19, cần được thăm khám ngay:

– Trẻ bị sốt cao liên tục trên 24h.

– Trẻ bị nổi ban đỏ hoặc xung huyết giác mạc.

– Trẻ bị phù nề niêm mạc miệng, bàn tay, chân

– Trẻ bị rối loạn tiêu hóa: nôn, đau bụng, tiêu chảy.

– Trẻ có thể gặp dấu hiệu sốc, rối loạn đông máu, tổn thương thận cấp…

Xét nghiệm giúp chẩn đoán hội chứng hậu Covid-19

Các xét nghiệm cận lâm sàng có thể gặp khi trẻ bị viêm đa hệ thống hậu COVID-19:

+ Tăng hoặc giảm bạch cầu.

+ Tăng các chỉ số viêm: máu lắng, CRP, procalcitonin, ferritin…

+ Sinh hóa: Tăng men tim, tổn thương gan thận..

+ X quang có thể thấy tổn thương phổi

+ Siêu âm có tổn thương tim.

Cha mẹ cần làm gì để phòng tránh hậu COVID-19 cho con trẻ?

Theo khuyến cáo từ Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, hiện nay dịch COVID-19 vẫn hết sức phức tạp, tỷ lệ mắc COVID-19 ở trẻ em đang có xu hướng gia tăng, do đó cách tốt nhất để ngăn ngừa hội chứng hậu COVID-19 là tiêm vaccine phòng bệnh, ngăn ngừa nhiễm bệnh.

Cha mẹ cần nghiêm túc hướng dẫn trẻ tuân thủ 5K; khuyến khích trẻ hoạt động thể chất hợp lý và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, tránh thừa cân béo phì; kiểm soát tốt các bệnh mạn tính; tránh để trẻ bị nhiễm lạnh; đảm bảo thông khí tốt trong môi trường sống, học tập cho trẻ./.