Khi mùa hè đến, thời tiết nắng nóng gay gắt không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe, đặc biệt là với người mắc bệnh hô hấp mạn tính như hen phế quản. Rất nhiều bệnh nhân và người nhà thắc mắc: Liệu thời tiết nắng nóng kéo dài có làm bệnh hen phế quản trở nên nguy hiểm hơn? Câu trả lời là: Có - nếu không có biện pháp phòng ngừa và điều trị đúng cách.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân tại sao mùa hè lại khiến người bị hen gặp nhiều nguy cơ hơn, phân tích cơ chế tác động của thời tiết nắng nóng đến hệ hô hấp, đồng thời đưa ra các khuyến nghị giúp bệnh nhân kiểm soát bệnh hiệu quả.
Hen phế quản (hay hen suyễn) là bệnh lý viêm mạn tính của đường thở, đặc trưng bởi sự tăng phản ứng của phế quản với nhiều tác nhân kích thích. Khi tiếp xúc với yếu tố khởi phát, đường thở co thắt, phù nề và tăng tiết dịch nhầy, gây ra cơn hen với triệu chứng điển hình như ho, khò khè, khó thở, tức ngực.
Vào mùa hè, dù không có yếu tố nhiễm lạnh như mùa đông, nhưng người bị hen vẫn dễ tái phát cơn hen vì nhiều yếu tố tác động đồng thời - đặc biệt là nhiệt độ cao, không khí khô, ô nhiễm môi trường và dị nguyên trong không khí.
Không khí nóng và khô khiến lớp nhầy bảo vệ niêm mạc đường hô hấp dễ bị bốc hơi, làm khô các tế bào biểu mô, khiến chúng dễ bị tổn thương và giảm khả năng chống lại dị nguyên. Điều này khiến đường thở nhạy cảm hơn với các yếu tố kích thích.
Thời tiết nắng nóng làm tăng nồng độ ozone tầng mặt đất và các hạt bụi mịn PM2.5 – hai tác nhân chính gây tổn thương phổi và kích thích cơn hen. Theo nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi khi nồng độ PM2.5 tăng 10 µg/m³, nguy cơ nhập viện do hen ở người lớn tăng 3–5%.
Mùa hè là thời điểm phấn hoa, nấm mốc, bào tử vi sinh phát tán nhiều trong không khí. Đây đều là những tác nhân dị ứng phổ biến gây khởi phát cơn hen, nhất là ở người có cơ địa dị ứng.
Việc ở lâu trong phòng máy lạnh, chênh lệch nhiệt độ quá lớn giữa trong và ngoài trời, hoặc vệ sinh điều hòa kém cũng là những yếu tố dễ kích hoạt cơn hen.
Người bệnh hen có thể xuất hiện các triệu chứng đặc trưng sau vào mùa hè:
- Ho khan kéo dài, nhất là vào ban đêm
- Khò khè, nghe rõ tiếng rít khi thở ra
- Tức ngực, cảm giác nặng ngực, khó thở tăng khi tiếp xúc với không khí nóng
- Dễ mệt, khó vận động thể lực
Có thể khởi phát cơn hen cấp nguy hiểm nếu không xử lý kịp thời
Không được tự ý ngừng thuốc kiểm soát hen dù cảm thấy dễ chịu hơn. Nắng nóng không làm bệnh "khỏi tạm", mà chỉ đang ẩn giấu triệu chứng. Việc duy trì thuốc giúp ngăn nguy cơ cơn hen cấp.
Đeo khẩu trang lọc bụi khi ra ngoài
Hạn chế ra đường giờ cao điểm nắng nóng (10h–16h)
Tránh tập thể dục ngoài trời buổi trưa
Vệ sinh điều hòa định kỳ 1–2 tháng/lần
Không hút thuốc lá trong nhà
Tránh để vật nuôi có lông rụng nhiều
Uống đủ nước, ăn nhiều rau quả mát
Điều chỉnh điều hòa từ 26–28 độ, tránh chênh lệch quá lớn với ngoài trời
Không bật quạt thốc thẳng vào mặt
Cơn hen không đáp ứng với thuốc giãn phế quản
Khó thở nặng, tím tái môi, đầu ngón tay
Cơn hen xuất hiện nhiều lần trong ngày, kể cả khi nghỉ ngơi
Có triệu chứng kèm sốt, ho có đờm vàng/xanh kéo dài >3 ngày
Việc tái khám định kỳ trong mùa hè là rất quan trọng để bác sĩ đánh giá lại mức độ kiểm soát hen, chỉnh liều thuốc hoặc chỉ định xét nghiệm cần thiết.
Thời tiết nắng nóng kéo dài thực sự là yếu tố nguy cơ khiến bệnh hen phế quản trở nên nghiêm trọng hơn, đặc biệt nếu không kiểm soát tốt. Tuy nhiên, người bệnh hoàn toàn có thể sống khỏe và hạn chế cơn hen nếu có chế độ điều trị, sinh hoạt và phòng ngừa đúng cách.
Đừng để mùa hè là nỗi ám ảnh của người bị hen. Chủ động chăm sóc sức khỏe và tuân thủ y lệnh sẽ giúp bạn tận hưởng mùa hè trọn vẹn, không còn lo lắng vì những cơn hen bất ngờ.
Để lại SỐ ĐIỆN THOẠI , chúng tôi sẽ gọi điện tư vấn riêng cho bạn
Trang cộng đồng cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm điều trị các bệnh lý hô hấp. Các thông tin trên website dùng dể tham khảo, khi áp dụng nên hỏi ý bác sĩ chuyên khoa. Chúng tôi không chịu bất cứ trách nhiệm nào do tự ý sử dụng các thông tin trên website gây ra.
Bản quyền © 2018 thuộc benhhen.vn
