Thuốc lá, rượu bia đối với bệnh nhân hen phế quản

Bên cạnh đó các yếu tố như rượu bia và thuốc lá chính là những chất kích thích làm tăng khả năng mắc bệnh hoặc khiến cho bệnh hen phế quản càng trở nên trầm trọng hơn. Trong chuyên mục Tư vấn điều trị tận gốc hen phế quản hôm nay, chúng tôi xin mời quí thính giả lắng nghe những chia sẻ của các bác sỹ về tác hại của rượu bia và thuốc lá đối với bệnh hen phế quản.

 

 

Trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc bệnh hen đang có xu hướng gia tăng ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Qua mỗi thập kỷ, độ lưu hành hen trên toàn cầu ước tính tăng thêm khoảng 25 - 50%, hiện thế giới có khoảng 300 triệu người bệnh hen và có thể sẽ tăng lên 400 triệu người vào năm 2025. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 180.000 đến 250.000 trường hợp tử vong do hen, trung bình cứ 250 người tử vong thì có 1 trường hợp là do hen phế quản. Trong đó, rượu bia và thuốc lá cũng góp phần tăng nguy cơ mắc bệnh hen. 

 

Theo Phó giáo sư, tiến sỹ Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Trung tâm Dị ứng, miễn dịch lâm sàng – Bệnh viện Bạch Mai thì rượu bia gây kích thích cho cả cơ thể và bệnh hen phế quản, khiến cho bệnh nhân khó thở hơn.

 

Trong rượu khi người ta dùng, gây kích tất cả hoạt động của cơ thể đặc biệt gây nở các mạch máu,  trong đó có mạch máu ở cuốn mũi gây chèn ép làm cho khó thở hơn.

 

 

 

Tuy nhiên, những tác động của rượu bia đối với bệnh nhân hen phế quản không thực sự rõ ràng như thuốc lá. Nghiện thuốc lá, hít phải khói thuốc lá thụ động, hoặc nghiện thuốc lá trong thời gian mang thai sẽ khiến tăng cao nguy cơ bị hen phế quản.

 

Người ta đã chứng minh rằng thuốc lá là một trong những yếu tố kích phát xuất hiện bệnh hen hoặc khi bị hen rồi thì sẽ nặng hơn. Vì người ta đã chứng minh rằng trong thuốc lá có khoảng 10.000 chất độc hại thì có 700-800 chất có thể gây ung thư. 

 

Là những yếu tố kích thích đường hô hấp , biểu mô phế quản dễ bị tróc ra hơn, chính điều đó làm xuất hiện những cơn khó thở hoặc khó thở rồi thì tăng lên.

Nội dung: Hút thuốc lá có sự liên quan chặt chẽ với sự khởi phát hen phế quản ngay cả với những người không có cơ địa dị ứng, và là yếu tố nguy cơ đối với hen phế quản trong số người trưởng thành.

 

Phụ nữ mang thai mà hút thuốc là thì con của họ hầu như bị hen phế quản nhiều hơn và bị những bệnh hô hấp nhiều hơn những người không hút thuốc lá.

 

Điều đáng nói là bệnh hen phế quản không chỉ có nguy cơ cao xảy ra với những người hút thuốc lá mà những người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc  - người ta hay gọi là hút thuốc “thụ động” cũng có nguy cơ bị hen phế quản cao không kém.

 

Hút thuốc lá thụ động là hít thở khói thuốc lá của người khác, từ đoạn cuối đang cháy của điếu thuốc và khói thuốc lá thở ra của người hút thuốc lá. Khói thuốc lá xuất phát từ đoạn cuối đang cháy của điếu thuốc không đi qua đầu lọc của điếu thuốc và chứa nồng độ cao của chất hóa học hơn khói thuốc lá của luồng chính thở ra bởi người hút thuốc lá.

 

Hút thuốc lá thụ động cũng là yếu tố  quan trọng trong sự phát triển hen phế quản ở trẻ em. Trẻ em có phổi nhỏ hơn và yếu hơn người lớn nên dễ bị ảnh hưởng bởi khói thuốc lá và những chất hóa học trong đó. Khi hút thuốc lá thụ động nhiều trẻ em phát triển đường khí nhạy cảm từ đó dễ gây kích ứng các cơn hen phế quản. Những nghiên cứu trên thế giới đã cho thấy rằng những trẻ em có cha mẹ hút thuốc lá thì bị hen phế quản nặng, thường bị những đợt kịch phát hơn và làm suy yếu chức năng phổi.

 

Chính vì vậy, cũng theo Phó giáo sư, tiến sỹ Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Trung tâm Dị ứng, miễn dịch lâm sàng – Bệnh viện Bạch Mai, người bệnh hen tuyệt đối không nên hút thuốc lá hoặc tránh xa môi trường có thuốc lá.

 

Hút thuốc lá thụ động cũng là yếu tố  quan trọng trong sự phát triển hen phế quản ở trẻ em.

 

Là những người hen thì không nên hút thuốc lá, bởi vì hút thuốc lá làm cơn khó thở nặng hơn, gây viêm mũi dẫn tới hen phế quản. Hút thuốc lá thụ động một người hút khiến cho người khác hít phải cũng độc hại không khác gì người bệnh hen phế quản hút trực tiếp thuốc lá như vậy trong môi trường những người hen sống không có khói thuốc, anh chị em, bố mẹ không được hút thuốc lá còn nếu đã hút thuốc hoặc trong môi trường có khói thuốc thì dù có dùng thuốc cũng không mang lại kết quả.

 

Với bệnh nhân hen phế quản, sức khỏe thường không tốt, sức đề kháng kém, việc sử dụng rượu bia và thuốc lá có thể để lại nhiều hệ lụy xấu, nhưng thực tế lại cho thấy, những con số liên quan tới rượu bia & thuốc lá hiện vẫn là những con số đáng báo động.

 

Theo thống kê, mỗi năm người Việt vẫn tiêu thụ hết hơn 3 tỷ lít bia và gần 68 triệu lít rượu, 15 triệu người hút thuốc lá, 38 triệu người không hút thuốc lá nhưng vẫn phải tiếp xúc với khói thuốc thụ động tại nhà và nơi làm việc.

 

Những con số này không loại trừ cả những bệnh nhân hen phế quản. Để tránh mắc nguy cơ bị hen phế quản hoặc bệnh nhân hen phế quản muốn điều trị có hiệu quả, cần tránh xa rượu bia và thuốc lá, chú ý chăm sóc sức khỏe bằng cách ăn uống điều độ đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn phù hợp với sức khỏe; tránh các yếu tố kích ứng và lựa chọn các thuốc điều trị hen an toàn, có nguồn gốc từ thảo dược, điều trị tận gốc bệnh.